Ngày 09/5/2023, Chủ tịch UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 940/QĐ-UBND phê duyệt Đề án “Phát triển dịch vụ logistics thành phố Đà Nẵng kết nối hiệu quả với Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và Hành lang kinh tế Đông - Tây giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.
Đề án được xây dựng dựa trên 5 quan điểm chính:
Thứ nhất, phát triển dịch vụ logistics thành phố Đà Nẵng theo hướng hiện đại, đồng bộ và bền vững; từng bước đưa Đà Nẵng trở thành trung tâm logistics cấp quốc gia, có vai trò quốc tế; là trọng điểm phát triển kinh tế biển; là đầu mối giao thông quan trọng của cả nước, cửa chính ra biển của các địa phương Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và hành lang kinh tế Đông - Tây; là mắt xích quan trọng của hành lang vận tải châu Á- Thái Bình Dương.
Thứ hai, phát triển dịch vụ logistics thành phố Đà Nẵng trên cơ sở phù hợp với các chủ trương, định hướng lớn về phát triển logistics quốc gia, phù hợp với quy hoạch ngành quốc gia; quy hoạch thành phố; tạo động lực phát triển kinh tế- xã hội; đồng thời đảm bảo an ninh - quốc phòng.
Thứ ba, xác định logistics là một ngành dịch vụ quan trọng trong cơ cấu tổng thể kinh tế của thành phố, đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong phát triển thương mại và xuất nhập khẩu, phân phối hàng hóa, dịch vụ, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố.
Thứ tư, đa dạng các loại hình dịch vụ trong chuỗi logistics nhằm nâng cao chuỗi giá trị và khối lượng hàng hóa, dịch vụ logistics thông qua các đầu mối vận tải lớn trên địa bàn thành phố (cảng biển, cảng hàng không) đẩy mạnh phát triển dịch vụ logistics cho thương mại điện tử và dịch vụ logistics xanh.
Thứ năm, Nhà nước giữ vai trò định hướng chiến lược, tạo môi trường thuận lợi, xây dựng các cơ chế chính sách phát triển dịch vụ logistics. Các doanh nghiệp giữ vị trí trọng tâm, cụ thể hóa chiến lược, chính sách để đầu tư phát triển. Huy động mọi nguồn lực của xã hội, bao gồm cả nguồn lực từ các nhà đầu tư nước ngoài để đầu tư phát triển logistics.
Theo đó, Đề án đã xác định:
Mục tiêu tổng quát
Đến năm 2030, phát triển thành phố Đà Nẵng trở thành trung tâm logistics có tính hấp dẫn cao, thu hút mạnh các nhà đầu tư thích hợp nhằm hoàn thiện kết cấu cơ sở hạ tầng logistics, bảo đảm nguồn nhân lực và kỹ năng chuyên sâu bảo đảm vận hành tốt một hệ thống logistics năng động, làm trung tâm Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, trong đó cảng biển Đà Nẵng và cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng (CHKQT Đà Nẵng) là cửa ngõ giao nhận, vận chuyển với các địa phương, với các quốc gia trong khu vực ASEAN và quốc tế.
Đến năm 2050, xây dựng hệ thống logistics hiện đại có cấu trúc rõ ràng, cơ sở hạ tầng hoàn thiện đáp ứng yêu cầu chất lượng dịch vụ logistics quốc tế. Khẳng định vai trò cảng cửa ngõ quốc tế của Đà Nẵng tại khu vực miền Trung, trở thành cửa ngõ chính ra biển của Hành lang kinh tế Đông - Tây và là mắt xích quan trọng của hành lang vận tải Châu Á - Thái Bình Dương.
- Hình thành hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, liên thông, kết nối thuận lợi giữa hệ thống cao tốc, quốc lộ với đường vành đai, trục giao thông chính của thành phố đến cảng biển (Tiên Sa, Liên Chiểu) và CHKQT Đà Nẵng.
- Phát triển đồng bộ dịch vụ hỗ trợ vận tải, vận tải đa phương thức, đặc biệt nâng cao chất lượng dịch vụ logistics, chi phí hợp lý, an toàn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tiết kiệm năng lượng; tăng sức cạnh tranh để chủ động hội nhập và mở rộng thị trường vận tải biển trong khu vực và thế giới.
- Phát triển và cải thiện chất lượng dịch vụ hiện có để tăng cường cung cấp dịch vụ chuyên biệt; ưu tiên hình thức hợp tác công - tư đối với hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng trung tâm logistics theo quy hoạch tại cảng Liên Chiểu và các trung tâm logistics khác theo Quy hoạch đã được duyệt.
Mục tiêu cụ thể:
Từ 2023 đến năm 2030 tỷ trọng đóng góp của ngành dịch vụ logistics vào GRDP đạt 11% - 12%, tỷ lệ thuê ngoài đạt 40% - 45%, chi phí logistics giảm xuống tương đương 13% GRDP. Các trung tâm logistics tại thành phố Đà Nẵng đáp ứng được khoảng 55% nhu cầu dịch vụ logistics cho hàng hóa qua cảng biển, 20% hàng hóa qua đường sắt và đường hàng không.
Từ 2030 đến năm 2050 tỷ trọng đóng góp của ngành dịch vụ logistics vào GRDP đạt 15% - 15,5%, tỷ lệ thuê ngoài đạt 60% - 65%, chi phí logistics giảm xuống tương đương 11,2% GRDP. Các trung tâm logistics tại thành phố Đà Nẵng đáp ứng được khoảng 55% nhu cầu dịch vụ logistics cho hàng hóa qua cảng biển, 40% hàng hóa qua đường sắt và đường hàng không.
Bên cạnh đó, Đề án cũng đề ra các nhiệm vụ chủ yếu cần triển khai, thực hiện để đạt được các mục tiêu đề ra, cụ thể là:
Xây dựng và triển khai các chính sách về dịch vụ logistics
- Nghiên cứu xây dựng, áp dụng có hiệu quả các chính sách, quy định về phát triển dịch vụ logistics; thực hiện có hiệu quả công tác kiểm soát thủ tục hành chính, rà soát loại bỏ các thủ tục hành chính không cần thiết, cản trở việc phát triển dịch vụ logistics trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.
- Tăng cường triển khai, thực hiện các giải pháp hỗ trợ phát triển dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp logistics phát triển.
Đầu tư hạ tầng logistics
- Tập trung hoàn thiện, nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch có liên quan đến phát triển kết cấu hạ tầng logistics.
- Tập trung thu hút đầu tư vào phát triển hạ tầng logistics, nhất là hạ tầng giao thông vận tải, hạ tầng kho bãi và ứng dụng công nghệ mới trong logistics. Ưu tiên đầu tư hạ tầng logistics gắn với các đầu mối vận tải lớn trên địa bàn thành phố như khu bến Liên Chiểu, CHKQT Đà Nẵng, ga hàng hóa Kim Liên.
- Xây dựng các trung tâm logistics gắn liền với hoạt động và phát triển của khu công nghệ cao, các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố.
- Hoàn thiện hạ tầng giao thông kết nối đồng bộ giữa Đà Nẵng và các tỉnh trong khu vực miền Trung, Tây Nguyên và các tỉnh của Lào, Thái Lan trên Hành lang kinh tế Đông - Tây.
- Bảo đảm cơ sở hạ tầng thông tin mạng, internet mạnh, thông suốt nhằm đáp ứng yêu cầu và nhu cầu phát triển của hoạt động logistics cả chất và lượng.
Nâng cao năng lực doanh nghiệp và chất lượng dịch vụ
- Hình thành doanh nghiệp chủ đạo trong hoạt động logistics có đủ năng lực cạnh tranh, thực hiện hợp đồng, xử lý tranh chấp liên quan đến hoạt động logistics quốc tế. Tập trung cung cấp các dịch vụ logistics có giá trị gia tăng cao phục vụ hàng hóa xuất nhập khẩu.
- Hỗ trợ doanh nghiệp trong một số ngành chủ lực của thành phố áp dụng mô hình quản trị chuỗi cung ứng tiên tiến như: điện tử, dệt may, chế tạo máy, thủy sản v.v... Thu hút các doanh nghiệp sản xuất quy mô lớn, có khả năng dẫn dắt thị trường đầu tư vào thành phố.
- Từng bước tích hợp sâu dịch vụ logistics với các ngành sản xuất công nghiệp, hoạt động xuất nhập khẩu, trung chuyển hàng hóa, nâng cao tỷ lệ thuê ngoài dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố.
- Có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia xây dựng các chuẩn phát triển bền vững bao gồm các chuẩn thân thiện môi trường (xanh/ sinh thái), tự động hóa, số hóa doanh nghiệp.
- Đẩy mạnh năng lực hiện đại hóa, tự động hóa các dây chuyền sản xuất, kho bãi lưu trữ hàng hóa, quy trình vận hành, quản lý.
Phát triển thị trường dịch vụ logistics
- Đẩy mạnh xúc tiến thương mại dịch vụ logistics, duy trì nguồn hàng truyền thống từ các tỉnh lân cận và Hành lang kinh tế Đông - Tây, mở rộng phạm vi thu hút đối với thị trường khu vực Tây Nguyên và Hành lang kinh tế Đông - Tây 2.
- Khuyến khích sự liên doanh, liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố và các tỉnh lận cận trên cơ sở khai thác lợi thế, tận dụng điều kiện sẵn có của từng doanh nghiệp để nâng cao hiệu quả dịch vụ logistics, giảm chi phí vận tải, tăng tỷ lệ vận tải hàng hóa hai chiều.
Đào tạo, nâng cao nhận thức và chất lượng nguồn nhân lực
- Xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa các cơ sở đào tạo trong lĩnh vực logistics và các doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, đồng thời phát triển nguồn nhân lực và sử dụng có hiệu quả nguồn nhân lực đã được đào tạo.
- Nghiên cứu ban hành và triển khai chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp tăng cường đào tạo đội ngũ nhân lực quản lý, khai thác trong lĩnh vực logistics; đặc biệt là nguồn nhân lực có trình độ cao, có khả năng ứng dụng khoa học công nghệ mới, hiện đại trong lĩnh vực logistics.
- Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực lĩnh vực logistics nhằm đáp ứng nhu cầu trong quản lý điều hành hoạt động của doanh nghiệp và hội nhập với chuỗi cung ứng dịch vụ logistics quốc tế.
Các giải pháp thực hiện đề án
1.Giải pháp cấp bách thực hiện đề án giai đoạn đến năm 2025
- Tập trung hoàn thiện, nâng cao hiệu quả của công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch có liên quan đến phát triển kết cấu hạ tầng logistics.
- Nghiên cứu, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành một số cơ chế, chính sách hỗ trợ trực tiếp hoạt động logistics trên địa bàn thành phố Đà Nẵng gồm:
+Chính sách hỗ trợ hoạt động vận tải hàng container qua cảng biển Đà Nẵng nhằm duy trì lợi thế cạnh trạnh với các cảng biển lân cận, giữ các chân hàng lớn hiện có, thu hút hàng hóa qua cảng biển Đà Nẵng và hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch.
+Chính sách hỗ trợ tiền thuê đất đối với các dự án đầu tư trung tâm logistics (miễn, giảm) nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp đầu tư xây dựng hạ tầng logistics trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
-Thành lập Ban chỉ đạo phát triển logistics thành phố Đà Nẵng, tiến tới tham mưu, đề xuất chính phủ chủ trì thành lập Tổ công tác/ ban chỉ đạo cấp Vùng, cấp Quốc gia (với sự tham gia của các địa phương trên hành lang kinh tế Đông – Tây) để thúc đẩy phát triển dịch vụ logistics.
- Đẩy nhanh tiến độ đầu tư, đưa vào khai thác các trung tâm logistics, công trình giao thông trọng điểm, hạ tầng phục vụ logistics trên địa bàn thành phố (khu bến cảng biển Liên Chiểu và hạ tầng trung tâm logistics kết nối với cảng biển Liên Chiểu); ga đường sắt Kim Liên và hạ tầng trung tâm logistics kết nối với ga Kim Liên; ga hàng hóa tại CHKQTĐà Nẵng).
- Đẩy mạnh quảng bá thương hiệu logistics thành phố Đà Nẵng với các doanh nghiệp logistics hàng đầu trong và ngoài nước tham gia đầu tư, khai thác dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố.
2. Giải pháp tổng thể thực hiện đề án
- Giải pháp về cơ chế chính sách: Rà soát, bổ sung quy hoạch trung tâm logistics vào Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Xây dựng và triển khai các giải pháp thu hút đầu tư trong lĩnh vực logistics; tăng cường đối thoại với các hiệp hội, doanh nghiệp để hỗ trợ kịp thời các doanh nghiệp trong việc kinh doanh dịch vụ logistics trên địa bàn thành phố; Triển khai hiệu quả các chính sách liên quan đến phát triển thị trường dịch vụ logistics cạnh tranh lành mạnh, khắc phục những yếu kém của doanh nghiệp nội địa so với đối thủ cạnh tranh quốc tế…
- Giải pháp thu hút đầu tư: Nghiên cứu, đề xuất hình thành Khu vực thương mại tự do (FTZ), trung tâm là khu vực bến cảng biển Liên Chiểu, CHKQT Đà Nẵng, khu công nghệ cao, các khu công nghiệp nhằm cung cấp các ưu đãi hấp dẫn với nhà đầu tư như miễn giảm các loại thuế…; Mở rộng và đa dạng hóa các hình thức đầu tư theo hướng đẩy mạnh xã hội hóa, huy động tối đa nguồn lực từ các nguồn vốn; Tổ chức các đoàn nghiên cứu ra nước ngoài và mời các đoàn doanh nghiệp nước ngoài về Đà Nẵng trao đổi cơ hội đầu tư, hợp tác về phát triển dịch vụ logistics..
- Giải pháp phát triển dịch vụ logistics bao gồm dịch vụ logistics cảng biển, hàng không, đường sắt…
- Giải pháp phát triển hạ tầng logistics bao gồmhạ tầng kết nối, hạ tầng trung tâm logistics, hạ tầng công nghệ thông tin.
- Giải pháp phát triển nguồn nhân lực:Triển khai đề án phát triển nguồn nhân lực tại chỗ cho khu vực tư tại một số ngành, lĩnh vực mũi nhọn của thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tổ chức đào tạo tại chỗ, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ nhân lực hiện có. Phối hợp tổ chức các khóa đào tạo với các tổ chức quốc tế cho cán bộ quản lý nhà nước, doanh nghiệp. Khuyến khích đào tạo logistics tại các trường nghề, cao đẳng, đại học; đa dạng hóa các hình thức đào tạo logistics, xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa các cơ sở đào tạo trong lĩnh vực logistics và các doanh nghiệp; khuyến khích các doanh nghiệp dịch vụ logistics lớn có chương trình hỗ trợ sinh viên thực tập.
Để tổ chức thực hiện dự án, Sở Công Thương thành phố Đà Nẵng có nhiệm vụ:
-Chủ trì tổ chức công bố Đề án: “Phát triển dịch vụ logistics thành phố Đà Nẵng kết nối hiệu quả với Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung và Hành lang kinh tế Đông - Tây giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050” được phê duyệt tại Quyết định này. Chủ trì tổ chức, theo dõi, đôn đốc và báo cáo UBND thành phố về tình hình triển khai thực hiện Đề án; kịp thời đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
- Chủ trì phối hợp với các Sở, ngành liên quan tham mưu UBND thành phố trong việc đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ logistics, phát triển trung tâm logistics.
- Chủ trì tham mưu thành lập Ban chỉ đạo phát triển logistics thành phố Đà Nẵng; tiến tới tham mưu đề xuất Chính phủ chủ trì thành lập Tổ công tác/ Ban chỉ đạo cấp vùng, cấp Quốc gia (với sự tham gia của các địa phương trên hành lang kinh tế Đông - Tây) để thúc đẩy phát triển dịch vụ logistics./.
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT