1. Hoạt động sản xuất công nghiệp
Theo báo cáo của Sở Công Thương Nghệ An, lĩnh vực công nghiệp tiếp tục khai thác có hiệu quả một số dự án đã đầu tư cuối năm 2022 như: Tổ hợp sản xuất vật liệu xây dựng công nghệ cao Nghi Văn, giai đoạn 2 Nhà máy sản xuất giày dép VietGlory. Đồng thời đã đưa vào vận hành thêm một số dự án sản xuất mới hoàn thành như: Nhà máy may Matsouka Thanh Chương; Nhà máy may Nakano, Nhà máy sản xuất trang phục Koyu Textite, Nhà máy sản xuất linh kiện xe hơi Kyungshin (WHA); Nhà máy may trang phục Quốc tế Gaiwach, Nhà máy sản xuất đồ chơi Gif Story (VSIP) đã đóng góp đáng kể vào giá trị sản xuất để duy trì tốc độ tăng trưởng công nghiệp.
Chỉ số sản xuất công nghiệp lũy kế 6 tháng ước tăng 3,57% so với 6 tháng năm 2022, trong đó: Cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 17,59%; sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước, và điều hòa không khí tăng 3,2%; Công nghiệp khai khoáng tăng 2,35%; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 2,56% so với cùng kỳ;
Lũy kế 6 tháng năm 2023, giá trị sản xuất công nghiệp ước đạt 42.320 tỷ đồng/kế hoạch (KH) 93.600 tỷ đồng năm 2023, tăng 5,82% so với cùng kỳ và đạt 45,2% kế hoạch.
Với sự nỗ lực sản xuất trở lại của các doanh nghiệp và nhu cầu tiêu thụ của thị trường, một số sản phẩm tăng như: Nước mắm ước đạt 176,0 triệu lít, tăng 69,78%, tăng 17,3%/KH; Phân hóa học NPK ước đạt 30 nghìn tấn, tăng 30,43%, đạt 50%/KH; Thức ăn gia súc ước đạt 84 nghìn tấn, tăng 17,58%, đạt 42%/KH; Đường ước đạt 84,4 nghìn tấn, tăng 14,42%, đạt 56,8%/KH; Sữa chế biến ước đạt 173.000 nghìn lít, tăng 10,49%, đạt 53,2%/KH; Bột đá ước đạt 420 nghìn tấn, tăng 41,41%, đạt 35%/KH;...
Một số sản phẩm do đơn hàng xuất khẩu giảm, lượng hàng tồn kho lớn, chi phí sản xuất tăng cao, nhà máy hạn chế sản xuất nên sản lượng sản xuất giảm như: Bao bì bằng giấy ước đạt 21 triệu chiếc, giảm 28,45%, đạt 28%/KH; Sợi ước đạt 5 nghìn tấn, giảm 29,32%, đạt 29,4%/KH; xi măng ước đạt 5 triệu tấn, giảm 9,6%, đạt 41,7%/KH.....
2. Hoạt động thương mại
Về thương mại nội địa: 6 tháng năm 2023 dự ước tổng mức bán lẻ hàng hóa ước đạt 43.787 tỷ đồng, tăng 2,41% so với cùng kỳ 2022 và đạt 51,5%/KH.
Về hoạt động xuất khẩu: Dự ước 6 tháng năm 2023, tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 1.086,8 triệu USD, giảm 2,1% so với cùng kỳ 2022, đạt 43,5% KH, vượt 20,76% kịch bản.
3. Tồn tại, hạn chế và nguyên nhân
Hạn chế: Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng so với cùng kỳ, tuy nhiên một số sản phẩm công nghiệp chủ lực (vỏ lon bia các loại, quần áo may sẵn; sợi các loại; bao bì; xi măng....) giảm so với cùng kỳ, không đảm bảo tiến độ kế hoạch và kịch bản tăng trưởng năm 2023.
Nguyên nhân khách quan: Ảnh hưởng suy thoái kinh tế toàn cầu, xung đột Nga - Ukraine, thiên tai, dịch bệnh... nên hoạt động đầu tư, SXKD của các doanh nghiệp gặp nhiều khó em khăn, tiến độ đầu tư nhiều dự án không thực hiện theo kế hoạch đã đề ra dẫn đến năng lực mới tăng thêm bổ sung cho lĩnh vực công nghiệp hạn chế. Giá nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu giảm, Đêm thị trường xuất khẩu và đơn đặt hàng bị thu hẹp, nguồn lực doanh nghiệp suy giảm nhiều do trải qua giai đoạn suy thoái dài
Nguyên nhân chủ quan: Doanh nghiệp trên địa bàn chủ yếu doanh nghiệp nhỏ và vừa; vốn, lao động kỹ thuật cao thiếu; trình độ quản lý, năng lực cạnh tranh thấp; liên kết trong sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm còn yếu; nhận thức và tư duy về ảnh hưởng của công nghiệp 4.0; chưa tích cực tham gia các hoạt động quảng bá, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm... sản phẩm hàng hóa địa phương đa dạng nhưng nhỏ lẻ; sức cạnh tranh yếu; Công tác dự báo tình hình, nắm bắt thông tin thị trường của doanh nghiệp và các cơ quan quản lý có lúc chưa kịp thời. Triển khai các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp được tăng cường nhưng chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra; Công tác phối hợp, chỉ đạo điều hành giữa các cấp, ngành, địa phương được tăng cường nhưng chưa thường xuyên.
4. Nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023
1. Tiếp tục tập trung thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp; thực hiện có hiệu quả chương trình, đề án quy hoạch, kế hoạch, đề án, chính sách lĩnh vực công thương.
2. Bám sát các chỉ tiêu nhiệm vụ năm 2023 và tình hình thực tiễn, thường xuyên kiểm tra, đánh giá để xử lý linh hoạt, tham mưu giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc của các DN trong quá trình đầu tư, sản xuất - kinh doanh đảm bảo phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch.
3. Xây dựng chương trình hành động ngành Công Thương thực hiện Nghị quyết của Bộ chính trị về phương hướng nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 (sau khi được ban hành)
4. Tiếp tục rà soát, đánh giá, tham mưu sửa đổi, bổ sung hoàn thiện cơ chế chính sách phát triển công nghiệp thương mại đồng bộ từ trung ương đến địa phương, đảm bảo tính khả thi, phù hợp thực tiễn. Tập trung thực hiện các nhiệm vụ giải pháp nhằm cơ cấu lại ngành Công Thương dựa trên nền tảng khoa học công nghệ , đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
5. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, tập trung thực hiện kế hoạch Thực hiện đổi mới phương thức hoạt động từ “Hành chính” sang “hành động” của CBCCVC và người lao động ngành Công Thương Nghệ An giai đoạn 2023- 2025; tập trung thực hiện công tác chuyển đổi số lĩnh vực công thương; ứng dụng tốt CNTT trong tham mưu, chỉ đạo điều hành. Chủ động thực hiện công tác phòng chống bão lụt, giảm nhẹ thiên tai.
6. Thực hiện tốt công tác phối hợp giữa các Sở, ngành, địa phương đề xuất tham mưu hoàn thiện tổ chức bộ máy hoạt động công thương, thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước, trong đó tập, trung một số nhiệm vụ trọng tâm:
Về lĩnh vực công nghiệp:
- Tiếp tục tăng cường chỉ đạo, thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh năm 2023 và những năm tiếp theo; tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh,... theo chỉ đạo của Chính phủ; thực hiện các chương trình, đề án, nhiệm vụ cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh.
- Hỗ trợ các thủ tục pháp lý về đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường,... đôn đốc đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng điện, cụm công nghiệp, tạo điều kiện để các cơ sở sản xuất phát huy công suất, kinh doanh hiệu quả góp phần thực hiện hoàn thành mục tiêu kế hoạch năm 2023.
- Tập trung triển khai các nhiệm vụ kết nối, thu hút đầu tư phát triển công nghiệp hỗ trợ theo đề án đã được UBND tỉnh phê duyệt. Tiếp tục vận động, kêu gọi thu hút các doanh nghiệp đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp. Tham mưu UBND tỉnh xử lý các tồn tại, vướng mắc trong công tác quản lý, vận hành các CCN do UBND cấp huyện làm chủ đầu tư.
- Phát huy tối đa nguồn lực, lồng ghép các chương trình nguồn vốn để đầu tư phát triển lưới điện nông thôn, tổ chức quản lý vận hành đảm bảo an toàn cung cấp điện, giảm tổn thất điện năng, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa,... Tuyên truyền, hướng dẫn việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Thường xuyên tổ chức kiểm tra tiến độ, chất lượng thi công, quy trình vận hành của các dự án thủy điện, kịp thời thực hiện, tham mưu tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho nhà đầu tư.
- Khai thác tối đa năng lực sản xuất và nhu cầu thị trường để đáp ứng các sản phẩm phục vụ cho sản xuất, tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình chính sách khuyến khích hỗ trợ phát triển của trung ương và địa phương để thúc đẩy phát triển công nghiệp - TTCN và làng nghề.
- Rà soát, tham mưu bổ sung, sửa đổi và hoàn thiện các cơ chế, chính sách của ngành: Chính sách phát triển các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo ưu tiên, công nghiệp hỗ trợ; chính sách hỗ trợ khuyến công có thu hồi kinh phí,
- Tiếp tục phối hợp kết nối, kêu gọi đầu tư phát triển công nghiệp theo chiều sâu, các ngành công nghiệp có hàm lượng khoa học công nghệ, giá trị gia tăng và tỷ trọng giá trị nội địa cao, sử dụng tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường;
- Thực hiện tốt công tác tuyên truyền phổ chủ trương chính sách, kiến thức lĩnh vực công thương; công tác kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật, trong đó chú trọng các lĩnh vực: An toàn điện, khai thác khoáng sản, thuỷ điện, an toàn vệ sinh thực phẩm ...
Về lĩnh vực thương mại:
- Tập trung kết nối, xúc tiến đầu tư phát triển hạ tầng thương mại và hệ thống phân phối hàng hóa.
- Đẩy mạnh và thực hiện tốt công tác thông tin thị trường, ứng dụng hiệu quả thương mại điện tử; quan tâm phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam; đa dạng, linh hoạt các hoạt động xúc tiến thương mại trong và ngoài nước:
+ Đẩy mạnh phát triển thị trường nội địa, kết nối giữa sản xuất và tiêu dùng, ưu tiên phát triển chuỗi cung ứng, tiêu thụ hàng hóa nông sản, thực phẩm. Khai thác, ứng dụng hiệu quả số hóa trong quảng bá, tiêu thụ sản phẩm.
+ Đẩy mạnh hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới, thực hiện tốt việc cung cấp thông tin thị trường... hỗ trợ phát triển mở rộng và đa dạng thị trường xuất khẩu; củng cố thị trường xuất khẩu truyền thống và khai thác thị trường mới. Cụ thể: Tham mưu tổ chức 02 Đoàn xúc tiến xuất khẩu tại Ai Cập và Australia, tổ chức hội nghị gặp gỡ doanh nghiệp của tỉnh với Tham tán Việt Nam tại nước ngoài, hỗ trợ đưa sản phẩm của tỉnh lên các Sàn Thương mại điện tử quốc tế Alibaba, Amazon. Rà soát, tham mưu xây dựng chính sách khuyến khích hạn chế xuất khẩu bằng đường tiểu ngạch sang hình thức xuất khẩu chính ngạch nhất là các mặt hàng nông, thủy sản. Xem xét lựa chọn một số mặt hàng và thị trường trọng điểm để tập trung xúc tiến xuất khẩu.
- Tiếp tục triển khai thực hiện, thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá các chính sách, chương trình, đề án, đồng thời rút kinh nghiệm để triển khai hiệu quả, đúng mục đích nguồn kinh phí thực hiện các chương trình/ kế hoạch: Xúc tiến thương mại, hỗ trợ phát triển thương mại điện tử; Nghiên cứu tham mưu các chương trình chính sách hỗ trợ phát triển hạ tầng thương mại, đặc biệt là trung tâm logistic, thương mại biên giới.
- Phối hợp theo dõi sát diễn biến cung cầu hàng hoá, giá cả, thị trường, nhất là các mặt hàng thiết yếu; triển khai các chương trình bình ổn thị trường, giảm thiểu tình trạng đầu cơ, tích trữ găm hàng... đặc biệt dịp lễ tết; lúc xẩy ra thiên tai, dịch bệnh.
Trần Thị Thúy Hằng
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT