Về sản xuất công nghiệp
Theo báo cáo của Cục Thống kê, sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ tháng 4 năm 2023 tiếp tục gặp nhiều thách thức do ảnh hưởng của tình hình kinh tế thế giới suy giảm, giá một số nguyên, nhiên vật liệu tăng cao… So với cùng kỳ năm trước, song Phú Thọ đã triển khai hàng loạt các chính sách hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp phát huy hiệu quả cao, cùng với sự chủ động của chính các doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh tích cực chủ động về nguyên, nhiên, vật liệu, tìm đầu ra tiêu thụ sản phẩm là động lực chính thúc đẩy toàn ngành công nghiệp tăng trưởng 6,2% so với tháng trước (với mức tăng này Phú Thọ vẫn là một trong những địa phương dẫn đầu có quy mô công nghiệp lớn cùng chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 4/2023 tăng cao so với tháng trước là: Phú Thọ tăng 6,2%; Vĩnh Phúc tăng 6,1%; Bắc Giang tăng 5,1%; Long An tăng 4,6%; Bắc Ninh tăng 4,2%; Quảng Ngãi tăng 3,9%; Quảng Ninh và Hà Nội cùng tăng 3,3%.
Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 4 năm 2023 trên địa bàn tỉnh tăng chủ yếu từ nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo (tăng 7,09%). Các ngành: In, sao chép bản ghi các loại tăng 50%; sản xuất đồ uống tăng 34,88%; sửa chữa, bảo dưỡng và lắp đặt máy móc và thiết bị tăng 31,4%; sản xuất trang phục tăng 22,27%; sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn (trừ máy móc, thiết bị) tăng 14,37%; sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác tăng 11,51%; dệt tăng 8,87%; sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học tăng 6,35%; chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ, tre, nứa (trừ giường, tủ, bàn, ghế), sản xuất sản phẩm từ rơm, rạ và vật liệu tết bện tăng 2,5%;…
Song ở chiều ngược lại, hoạt động sản xuất kinh doanh trong tỉnh vẫn có một số ngành sản xuất giảm, thậm chí giảm sâu như: Sản xuất thiết bị điện giảm 9%; sản xuất da và các sản phẩm có liên quan giảm 6,06%; sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic giảm 5,5%; sản xuất chế biến thực phẩm giảm 5,14%; sản xuất hoá chất và sản phẩm hoá chất giảm 4%; sản xuất giấy và sản phẩm từ giấy giảm 2,87%; sản xuất xe có động cơ giảm 2,84% so với tháng trước...
Tính chung, 4 tháng đầu năm 2023 chỉ số sản xuất công nghiệp IIP trên địa bàn tỉnh tăng gần 9,3%, trong đó có một số ngành có mức tăng trưởng khả quan như: Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 8,99%; cùng một số ngành công nghiệp cấp 2 có chỉ số sản xuất tăng rất cao so với cùng kỳ gồm: Sản xuất thiết bị điện tăng 84,61%; sản xuất giường, tủ, bàn, ghế tăng 37,5%; sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học tăng 20,57%; sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn (trừ máy móc, thiết bị) tăng 5,38%; sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic tăng 1,02%; sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác tăng 0,62%;… Trong số các sản phẩm công nghiệp chủ yếu có sản lượng sản xuất ước đạt cao hơn so với cùng kỳ năm 2022 gồm: Dung lượng ắc quy ước đạt 13 nghìn Kwh, tăng 75,3%; cao lanh ước đạt 111,3 nghìn tấn, tăng 33,7%; nước máy ước đạt 11,7 triệu m3, tăng 7,9%; chè ước đạt 5,8 nghìn tấn, tăng 3%; gạch lát ước đạt 13,5 triệu m2, tăng 0,9%; phân NPK ước đạt 142 nghìn tấn, tăng 0,4%; xi măng ước đạt 477,1 nghìn tấn, tăng 0,2% tăng so với cùng kỳ năm 2022.
Về thương mại, dịch vụ
Hoạt động kinh doanh thương mại, dịch vụ phục hồi và tăng trưởng mạnh, đã góp phần vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh; công tác quản lý, điều hành cung cầu hàng hoá nhất là trong các dịp lễ, Tết quan trọng (Giỗ Tổ Hùng Vương, 30/4; 01/05) được chú trọng, hàng hóa dồi dào mẫu mã, chủng loại đa dạng, phong phú, không xảy ra tình trạng sốt giá, hàng giả, hàng kém chất lượng. Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 4/2023 ước đạt 4.012,1 tỷ đồng, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, doanh thu bán lẻ ước đạt 3.256,9 tỷ đồng, chiếm 81,2% tổng mức, tăng 9,7%. Doanh thu bán lẻ trong tháng tăng so với cùng kỳ tập trung chủ yếu ở: Đá quý, kim loại quý và sản phẩm tăng 70,6%; gỗ và vật liệu xây dựng tăng 26,9%; vật phẩm, văn hoá, giáo dục tăng 23,9%; hàng hoá khác tăng 14,4%; xăng, dầu các loại tăng 11,4%; lương thực, thực phẩm tăng 9,7%; nhiên liệu khác (trừ xăng dầu) tăng 7,6%; phương tiện đi lại, trừ ô tô con (kể cả phụ tùng) tăng 7,4%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 6,2%; doanh thu dịch vụ sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác tăng 4,2%;… Riêng hàng may mặc giảm 4,1% và ô tô con (dưới 9 chỗ ngồi) giảm 3,3%. Tính chung 4 tháng, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 16.256 tỷ đồng, tăng 21,9% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, doanh thu bán lẻ ước đạt 13.306 tỷ đồng, chiếm 81,9% tổng mức, tăng 16%. Có thể thấy, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 4 tháng đầu năm 2023 đạt cao hơn cả về quy mô và tốc độ tăng của cùng kỳ các năm trước khi có dịch Covid-19, hoạt động xúc tiến thương mại tiếp tục được đẩy mạnh cho thấy ngành thương mại, dịch vụ của Tỉnh Phú Thọ đang phục hồi và phát triển mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tỉnh nhà.
Về hoạt động xuất, nhập khẩu
Trong bối cảnh kinh tế thế giới đang ở giai đoạn khó khăn, hồi phục chậm, tổng cầu giảm; Cạnh tranh chiến lược các nước lớn, cạnh tranh kinh tế, chiến tranh thương mại gay gắt hơn. Khiến giá nhiên liệu đầu vào, năng lượng và logistics toàn cầu vẫn ở mức cao đã tác động đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp trong nước; bên cạnh đó, lạm phát vẫn còn ở mức cao, chính sách tiền tệ thắt chặt vẫn chưa nới lỏng, xu hướng thắt chặt chi tiêu mua sắm các sản phẩm thông thường và xa xỉ tại một số thị trường tiêu thụ hàng dệt may, da giày, đồ gỗ, linh kiện điện tử… lớn như Mỹ, EU…đã khiến đơn hàng xuất khẩu giảm, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và xuất khẩu các mặt hàng này của Phú Thọ. Việc Trung Quốc mở cửa trở lại tạo ra nhiều áp lực đối với các quốc gia có những mặt hàng xuất khẩu tương đồng, trong đó có Việt Nam làm ra tăng nhiều sức ép nên tình hình xuất nhập khẩu của tỉnh Phú Thọ. Song tổng giá trị xuất khẩu hàng hóa tháng 4/2023 ước đạt 1.159,6 triệu USD, tăng 10% so với tháng trước; tổng giá trị nhập khẩu hàng hóa ước đạt 851,4 triệu USD, tăng 10,1%. Tính chung 4 tháng, xuất khẩu ước đạt 3.519,6 triệu USD, giảm 7,7%; nhập khẩu ước đạt 2.693,1 triệu USD, giảm 24,6% so với cùng kỳ năm 2022.
Nhìn chung, kinh tế của tỉnh trong tháng 4/2023 đạt được kết quả tích cực khi một số chỉ số kinh tế quan trọng vẫn duy trì được tăng trưởng so với cùng kỳ như: Chỉ số sản xuất công nghiệp, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng, doanh thu vận tải kho bãi... Tuy nhiên, với mức tăng trưởng của tháng 4 năm 2023 như trên thì mục tiêu tăng trưởng kinh tế (GRDP) cả năm 2023 phấn đấu từ 7,5% trở lên là một thách thức trong bối cảnh các khó khăn, thách thức của nền kinh tế còn tồn tại những biến động từ kinh tế thế giới còn tiếp tục ảnh hưởng đến kinh tế trong nước nói chung và tỉnh Phú Thọ nói riêng... Tuy nhiên, theo kết quả điều tra xu hướng sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trên địa bàn tỉnh cho thấy: có tới 70,65% doanh nghiệp dự báo có đơn hàng quý II tăng và giữ ổn định hơn quý I; còn 29,35% doanh nghiệp dự báo giảm. Về đơn đặt hàng xuất khẩu: Xu hướng quý II so với quý I/2023, 63,24% doanh nghiệp dự báo có số đơn hàng xuất khẩu mới tăng và giữ ổn định (22,06% DN tăng và 41,18% DN giữ ổn định), có 36,76% doanh nghiệp dự báo giảm. Bên cạnh đó, theo dự báo, kinh tế Trung Quốc bắt đầu mở cửa trở lại; tại châu Á có một số nền kinh tế đang nổi như Ấn Độ, ASEAN tăng trưởng khả quan… là tín hiệu tích cực, là cơ hội cho Phú Thọ có nhiều cơ hội cạnh tranh thu hút đầu tư, phát triển sản xuất, đẩy mạnh xuất khẩu.
Một số nhiệm vụ giải pháp
Để góp phần thực hiện thắng lợi những mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra, giữ vững ổn định của nền kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng; kiểm soát hiệu quả các loại dịch bệnh; đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, thu hút các dự án có tính chất lan tỏa, tạo điều kiện thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và ổn định đời sống nhân dân.
Tỉnh Phú Thọ cần tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, người lao động gặp khó khăn theo các Nghị quyết của Chính phủ. Thực hiện tốt chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội. Tập trung chỉ đạo, nắm bắt tình hình hoạt động của doanh nghiệp; đồng hành, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp về thủ tục đầu tư, đất đai, xây dựng, tín dụng, đẩy nhanh tiến độ đầu tư.
Tập trung tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp ngành sản xuất chủ lực, truyền thông (dệt may, chế biến chè, sản xuất bia, dệt, phân bón, xi măng, sản phẩm từ plastic, vật liệu xây dựng,..) đảm bảo sản lượng theo kế hoạch. Chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án sản xuất, dự án trọng điểm về hạ tầng giao thông, du lịch; tạo điều kiện thuận lợi để các dự án có quy mô lớn đi vào hoạt động ổn định, tạo việc làm và đóng góp cho tăng trưởng; Tập trung chỉ đạo giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư hạ tầng khu, cụm công nghiệp; các dự án xây dựng khu đô thị, khu du lịch sinh thái; khu dân cư nông thôn và các dự án đầu tư sản xuất. Phấn đấu năm 2023 có 300 ha mặt bằng sạch để khởi công các Khu Công nghiệp: Hạ Hòa, Tam Nông; bàn giao 135 ha đất để khởi công mới 08 dự án quan trọng về xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp, dự án khu đô thị, khu dân cư nông thôn; thu hút 10 - 15 dự án đầu tư FDI, vốn đăng ký 300- 400 triệu USD.
Chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan nhằm theo dõi, nắm bắt tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp; nghiên cứu đề xuất các biện pháp tháo gỡ khó khăn; đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hạ tầng các khu, cụm công nghiệp; hỗ trợ kịp thời trong công tác chuẩn bị đầu tư để các dự án sớm đi vào hoạt động ... tiếp tục tăng cường hợp tác, mở rộng liên kết với các địa phương trong nước nhằm trao đổi thông tin, phối hợp trong công tác quản lý cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp mở rộng hệ thống phân phối và tiêu thụ sản phẩm, kết nối cung cầu. Nâng cao hiệu quả hoạt động khuyến công, khuyến khích, hỗ trợ đầu tư và phát triển sản xuất, đặc biệt là các ngành nghề mới, các sản phẩm thế mạnh của tỉnh.
Tiếp tục tranh thủ sự chỉ đạo của của Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh, Bộ Công Thương: Nỗ lực thực hiện tốt công tác phối hợp với các ngành và cơ quan liên quan thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước, kịp thời nắm bắt tình hình xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp; Tập trung đổi mới và tăng cường các hoạt động XTTM; Tham gia các Hội nghị giao ban định kỳ hàng tháng giữa các cơ quan của Bộ, hệ thống Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài với các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp và các Bộ, ngành liên quan, kịp thời cập nhật cho doanh nghiệp, Hiệp hội về thông tin, nhu cầu, cũng như các quy định mới của thị trường; Thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức của doanh nghiệp xuất khẩu về thay đổi trong chính sách quản lý nhập khẩu, những điều kiện, quy chuẩn kỹ thuật và các rủi ro của thị trường; Hướng dẫn các doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các FTA đã ký kết, tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp phát triển sản xuất và thúc đẩy xuất khẩu. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, thu hút các dự án mới đầu tư vào các ngành, lĩnh vực có tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tạo sự đột phá trong phát triển công nghiệp, phấn đấu tốc độ tăng trưởng công nghiệp đạt 10 - 15%, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội của tỉnh.
Tiếp tục thực hiện quyết liệt công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, giao kế hoạch giải phóng mặt bằng, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu địa phương. Rà soát, ban hành, triển khai kịp thời, thống nhất các chính sách về công tác bồi thường; phát huy tốt chức năng, nhiệm vụ, hoạt động của Văn phòng đăng ký đất đai và phát triển quỹ đất cấp huyện để quản lý, khai thác hiệu quả quỹ đất.
Tập trung huy động các nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng đô thị, giao thông liên huyện, liên vùng; ưu tiên bố trí nguồn lực đầu tư các dự án trọng điểm về giao thông, hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp; đôn đốc đẩy nhanh tiến độ các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư. Chỉ đạo làm tốt công tác xúc tiến đầu tư; phấn đấu năm 2023 tổng vốn đầu tư trên địa bàn đạt 43,5 nghìn tỷ đồng. Đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng chính quyền số, hướng tới xây dựng kinh tế số, xã hội số, đô thị thông minh.
Tập trung rà soát, sửa đổi các quy định, quy trình bất hợp lý; giảm thời gian thực hiện thủ tục hành chính, tạo điều kiện tốt nhất cho nhà đầu tư, nhất là trong các lĩnh vực đầu tư, đất đai. Phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở trong cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; chủ động nắm bắt tình hình, đối thoại trực tiếp với doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Chỉ đạo rà soát, cắt giảm quy trình, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính có giải pháp cụ thể nâng cao chỉ số PCI, PAPI, SIPAS, Par-Index, nhất là các chỉ số thành phần đạt kết quả thấp. Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển, khai thác và phát huy hiệu quả vai trò trung tâm Vùng để phát triển, nâng cao chất lượng các ngành dịch vụ có lợi thế; đẩy mạnh liên kết hợp tác phát triển du lịch trong vùng và cả nước.
Tập trung huy động các nguồn lực đầu tư vào phát triển hạ tầng dịch vụ, du lịch; đẩy nhanh tiến độ khởi công và thực hiện các dự án đầu tư du lịch; phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo, chất lượng cao; chú trọng bảo tồn, phát triển các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch; tăng cường công tác quảng bá, tổ chức chương trình kích cầu du lịch, thu hút khách tham quan, từng bước đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh.
Tiếp tục đẩy mạnh xúc tiến thương mại, phát triển thương mại điện tử. Tăng cường quản lý tài nguyên và môi trường, khoa học công nghệ; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai. Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chương trình khoa học công nghệ; hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng, chuyển giao công nghệ; áp dụng chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc, xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu sản phẩm, làng nghề...
Tăng cường công tác bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ; đẩy mạnh liên kết nghiên cứu, tham gia các chuỗi sản xuất, chuỗi giá trị gia tăng cao. Tăng cường công tác quản lý bảo vệ môi trường; tập trung triển khai thực hiện Đề án thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt giai đoạn 2021-2025; đẩy nhanh tiến độ hoàn thành, đưa vào vận hành Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt phát điện tại xã Trạm Thản, huyện Phù Ninh; tăng cường bảo vệ môi trường các lưu vực sông. Tiếp tục tổ chức thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo kế hoạch; tăng cường nắm bắt thông tin, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản, khai thác khoáng sản trái phép. Phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, chỉ đạo giải quyết kịp thời, dứt điểm các vấn đề tồn đọng và nảy sinh./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT