Thực hiện Quyết định số 1643/QĐ-TTg ngày 29/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển ngành Dệt May và Da Giày Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035; Uỷ ban nhân dân tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 129/KH-UBND ngày 6 /6/2023 về phát triển ngành Dệt May và Da Giày Phú Yên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, với mục tiêu hỗ trợ ngành Dệt May và Da Giày Phú Yên phát triển hiệu quả, bền vững theo mô hình kinh tế tuần hoàn; hoàn thiện chuỗi giá trị sản xuất trong nước; nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu. Tổ chức, triển khai các giải pháp để thúc đẩy phát triển ngành Dệt May và Da Giày tỉnh đạt mục tiêu đến năm 2030 đề ra; đẩy mạnh sản xuất sản phẩm có chất lượng, có năng lực cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước.
I. Mục tiêu cụ thể:
1. Giai đoạn 2023 - 2030
- Tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu Dệt May và Da Giày của tỉnh bình quân giai đoạn 2023 - 2030 đạt 10,45%/năm, trong đó giai đoạn 2023 - 2025 đạt 14,9%/năm.
- Đến năm 2025, thu nhập bình quân của lao động trong doanh nghiệp ngành Dệt May và Da Giày đạt trên 90% mức thu nhập bình quân chung của lao động trong doanh nghiệp cả nước và phấn đấu giảm dần khoảng cách với mức bình quân chung cả nước.
- Đến năm 2030, phấn đấu thu nhập của lao động ngành Dệt May và Da Giày đạt tương đương mức thu nhập của lao động ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và giảm dần khoảng cách với mức thu nhập bình quân chung của lao động trong doanh nghiệp cả nước.
2. Tầm nhìn giai đoạn 2031 - 2035
- Tiếp tục cải thiện tỷ lệ nội địa hóa trên cơ sở thúc đẩy đầu tư nguyên phụ liệu đáp ứng nhu cầu phát triển và sản xuất các sản phẩm Dệt May và Da Giày trong nước, giảm nhập khẩu.
- Phấn đấu thu nhập bình quân của lao động trong doanh nghiệp ngành Dệt May và Da Giày đạt tương đương và cao hơn thu nhập bình quân chung của lao động trong doanh nghiệp cả nước.
II. Định hướng phát triển ngành
1. Ngành Dệt May
- Tiếp tục thu hút đầu tư phát triển ngành may theo hướng phục vụ xuất khẩu; tập trung vào các khâu có giá trị gia tăng cao; kết hợp đáp ứng nhu cầu trong nước với mẫu mã, chất lượng, giá cả phù hợp với sức mua của người tiêu dùng.
- Tạo điều kiện để các cơ sở may công nghiệp hiện có đầu tư mở rộng, hiện đại hóa thiết bị, chuyển dần từ may gia công sang sản xuất các sản phẩm có thương hiệu, đáp ứng tốt nhu cầu thị trường trong và ngoài nước.
- Đầu tư xây dựng và đưa cụm may mặc tại xã An Mỹ vào hoạt động, tạo mạng liên kết sản xuất giữa các doanh nghiệp và phát triển chuỗi giá trị của ngành, hình thành các tổ chức hợp tác giữa các Công ty theo chuỗi cung ứng từ nguyên liệu đến phân phối sản phẩm.
- Thu hút các dự án mới trong ngành dệt có suất đầu tư lớn, đầu tư máy móc thiết bị hiện đại gắn với hệ thống quản lý chất lượng và bảo vệ môi trường theo các chuẩn mực quốc tế.
- Nâng cao năng lực tự thiết kế mẫu mã và xúc tiến thương mại.
2. Ngành Da Giày
- Khuyến khích đầu tư các sản phẩm giày dép, túi, cặp của địa phương phục vụ thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu.
- Phát triển sản xuất các sản phẩm từ da, giả da. Đầu tư Xí nghiệp sản xuất giày dép từ chất liệu da, giả da, vải với công suất 3-5 triệu đôi/năm phục vụ thị trường mới và thị trường nội địa.
3. Về công nghiệp hỗ trợ ngành Dệt May - Da Giày
- Khuyến khích đầu tư sản xuất nguyên phụ liệu cho ngành Dệt May và Da Giày để nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, nhất là thu hút đầu tư sản xuất vải và phụ liệu phục vụ ngành may; nghiên cứu khả năng sản xuất các sản phẩm từ hóa dầu (xơ, sợi, hóa chất,...) phục vụ cho ngành Dệt May để đáp ứng nhu cầu sản xuất trong nước và giảm dần nhập khẩu.
- Thu hút đầu tư các dự án sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ngành Da Giày, trừ các sản phẩm mà quá trình sản xuất có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao như: da thuộc, vải giả da, hóa chất thuộc da...
- Hình thành các cụm công nghiệp phía Tây của tỉnh để thu hút đầu tư các dự án công nghiệp hỗ trợ ngành Dệt May - Da Giày phục vụ nhu cầu trong nước và hướng đến xuất khẩu.
III. Nhiệm vụ và giải pháp
1. Giải pháp phát triển thị trường
a) Đối với cơ quan quản lý nhà nước
- Tăng cường năng lực dự báo nhu cầu thị trường của cơ quan quản lý nhằm hoạch định chiến lược sản phẩm đúng hướng.
- Tạo thuận lợi và hỗ trợ các doanh nghiệp ngành Dệt May và Da Giày tiếp cận trực tiếp với khách hàng tiềm năng thông qua các hoạt động tham gia hội chợ triển lãm, xúc tiến thương mại, đầu tư, phát triển thị trường, tổ chức các lớp tập huấn về phát triển thương mại điện tử, chuyển đổi số, kết nối kinh doanh.
- Đẩy mạnh và đa dạng hóa hoạt động xúc tiến thương mại; cung cấp thông tin thị trường thường xuyên, đầy đủ chính xác và kịp thời, hỗ trợ doanh nghiệp đa dạng hóa và mở rộng thị trường còn nhiều dư địa, tiềm năng. Đa dạng hóa hình thức quảng bá, giới thiệu sản phẩm Dệt May và Da Giày thông qua các nền tảng giải trí, văn hóa xã hội như phim truyền hình, âm nhạc, sự kiện thời trang.
- Phổ biến và nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp về tác động của các Hiệp định thương mại tự do, giúp các doanh nghiệp hạn chế được những rủi ro, hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi ích mà các Hiệp định thương mại tự do mang lại.
b) Đối với doanh nghiệp
- Xây dựng chiến lược kinh doanh, phát triển thị trường. Đầu tư, nâng cao năng lực marketing; chủ động, tích cực theo dõi diễn biến thị trường, tiếp cận khách hàng; chú trọng xây dựng các tiêu chuẩn sản phẩm phù hợp với thông lệ quốc tế để chống hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.
- Tăng cường chuyển đổi số trong quản lý và các hoạt động sản xuất của doanh nghiệp ngành Dệt May và Da Giày. Tích cực tham gia hội chợ triển lãm trong và ngoài nước để giới thiệu và phát triển sản phẩm; xây dựng và đẩy mạnh việc quảng bá thương hiệu trên thị trường trong nước và quốc tế.
- Tổ chức và phát triển mạng lưới bán lẻ trong nước, đổi mới phương thức tiếp thị xuất khẩu. Xây dựng hình ảnh của ngành Dệt May và Da Giày Phú Yên trên thị trường trong nước và quốc tế. Tích cực tham gia và thực hiện có hiệu quả Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.
2. Thu hút đầu tư và phát triển chuỗi giá trị trong nước
a) Giải pháp thu hút đầu tư
- Tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư theo hướng thông thoáng, hấp dẫn, đảm bảo phù hợp với các cam kết và thông lệ quốc tế.
- Tổ chức các hội nghị xúc tiến, kêu gọi đầu tư vào công đoạn có giá trị gia tăng cao. Chú trọng thu hút và khuyến khích đầu tư các dự án xơ sợi, dệt, nhuộm, hoàn tất và thuộc da có quy mô lớn, công nghệ cao, công nghệ nguồn, đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường.
- Thu hút mọi nguồn lực từ các thành phần kinh tế để đầu tư phát triển ngành Dệt May và Da Giày; chú trọng và từng bước phát triển, thu hút các dự án đầu tư sản xuất các sản phẩm có sức cạnh tranh cao, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, các nguyên liệu mới có nguồn gốc tự nhiên, thân thiện môi trường.
b) Phát triển chuỗi giá trị trong nước
- Tổ chức tập huấn nâng cao năng lực doanh nghiệp nhằm chuyển hướng đầu tư từ hình thức gia công sang sản xuất theo những hình thức cao hơn.
- Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu, chia sẻ thông tin về nguyên, phụ liệu ngành Dệt May và Da Giày để các doanh nghiệp trao đổi kịp thời về các nguồn cung ứng.
3. Giải pháp phát triển nguồn nguyên, phụ liệu phục vụ sản xuất
- Hình thành một số khu, cụm công nghiệp hỗ trợ ngành Dệt May và Da Giày tại các địa phương.
- Ưu tiên, khuyến khích thu hút đầu tư đối với các doanh nghiệp có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực công nghiệp phụ trợ ngành Dệt May và Da Giày.
- Triển khai các chương trình xúc tiến đầu tư tại các thị trường tập trung đông doanh nghiệp sản xuất nguyên, phụ liệu ngành Dệt May và Da Giày.
- Chuẩn bị sẵn sàng thông tin đầu tư, thông tin về các dịch vụ tại địa phương, quỹ đất dành cho các dự án đầu tư vào sản xuất nguyên, phụ liệu phục vụ ngành Dệt May và Da Giày.
4. Giải pháp về tổ chức quản lý
a) Cơ quan quản lý nhà nước
- Đơn giản hoá thủ tục hành chính trong các hoạt động đầu tư và sản xuất kinh doanh để cắt giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.
- Quy hoạch tập trung các nhà máy xơ sợi, dệt, nhuộm, hoàn tất, thuộc da… để có định hướng phát triển cụ thể và phù hợp với nhu cầu thực tế.
- Thực hiện chính sách cho doanh nghiệp ngành Dệt May và Da Giày thuộc đối tượng phải di dời vào các khu, cụm công nghiệp theo các quy định pháp luật.
- Nâng cao hiệu quả khả năng truy xuất thông qua cập nhật định kỳ danh sách cảnh báo sớm các mặt hàng Dệt May và Da Giày có nguy cơ bị điều tra phòng vệ Thương mại, điều tra lẩn tránh thuế.
b) Hiệp hội, doanh nghiệp Nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp; đẩy mạnh đầu tư đổi mới thiết bị, công nghệ hiện đại, đồng bộ, đúng hướng, có trọng điểm, nhằm tạo ra sự thay đổi căn bản về năng lực sản xuất, chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Khuyến khích các doanh nghiệp tạo mối gắn kết chặt chẽ, từng bước liên kết theo chuỗi giá trị từ khâu cung cấp nguyên liệu, sản xuất, đến phân phối và tiêu thụ sản phẩm.
5. Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
- Tăng cường công tác đào tạo nguồn nhân lực, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, nghiên cứu, kỹ thuật, thiết kế và công nhân lành nghề để tạo lợi thế cạnh tranh và đáp ứng yêu cầu phát triển trong hội nhập và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Hiện đại hóa từng bước và nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp trong ngành.
- Xây dựng và hoàn thiện chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, kỹ thuật viên và công nhân kỹ thuật; đầu tư chiều sâu và mở rộng hệ thống đào tạo trong các trường đào tạo chuyên ngành Dệt May và Da Giày.
- Đẩy mạnh công tác đào tạo nghề theo hướng xã hội hóa. Khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp liên kết đào tạo nghề với các cơ sở đào tạo trong cả nước đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp.
- Thực hiện hiệu quả các chính sách đối với phát triển nguồn nhân lực, trong đó đặc biệt quan tâm đến chính sách tiền lương, môi trường làm việc.
6. Giải pháp đổi mới khoa học, công nghệ và phát triển bền vững, xanh hoá ngành Dệt May, Da Giày
- Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư máy móc, thiết bị, công nghệ mới nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm tiêu hao năng lượng, giảm lượng nước xả thải, giảm phát thải khí nhà kính; tăng cường tái chế, tái sử dụng nguyên, nhiên vật liệu, chất thải; tập trung ưu tiên vào các khâu tạo giá trị gia tăng cao gắn với các quy trình sản xuất thông minh, tự động hoá, thân thiện với môi trường.
- Khuyến khích các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ trong sản xuất và phát triển các loại nguyên, phụ liệu trong nước chưa sản xuất được, các sản phẩm dệt may, da giày chất lượng cao, phù hợp tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo các chỉ tiêu về an toàn, thân thiện môi trường; tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong ngành Dệt May và Da Giày đầu tư nghiên cứu khoa học và áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất.
- Thực hiện chính sách đẩy mạnh ứng dụng công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (in 3D, vật liệu mới, tự động hoá, robot, số hoá,...), ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến dựa trên nền tảng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo để tham gia sâu vào chuỗi giá trị, tạo bước chuyển biến thực chất trong quá trình sản xuất, quản trị doanh nghiệp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ngành Dệt May, Da Giày.
7. Giải pháp, cơ chế tài chính, thuế và nguồn vốn
Xây dựng và triển khai các chương trình về tín dụng cho các dự án phát triển khu, cụm công nghiệp tập trung, xây dựng kết cấu hạ tầng cho các cụm công nghiệp chuyên ngành Dệt May và Da Giày theo hình thức tổ hợp khép kín từ khâu xơ sợi - dệt - nhuộm - hoàn tất và bảo quản da nguyên liệu- thuộc da./.
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT