Năm 2022 trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều khó khăn khi xung đột Nga - Ucraina kéo dài, giá năng lượng và một số nguyên vật liệu biến động bất thường, lạm phát duy trì ở mức cao và xu hướng tăng lãi suất ở nhiều quốc gia, cùng với chiến lược kiểm soát dịch bệnh nghiêm ngặt ở một số nước đã tác động bất lợi đến thị trường tiêu thụ sản phẩm công nghiệp chủ lực của tỉnh, một số doanh nghiệp đã cắt giảm quy mô sản xuất. Mặc dù vậy, với sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo tỉnh và sự nỗ lực của doanh nghiệp, lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đạt nhiều kết quả nổi bật, tạo đà cho tăng trưởng toàn ngành. Các sản phẩm công nghiệp chủ lực như thép, điện sản xuất, chế biến gỗ đóng góp quan trọng vào tăng trưởng của ngành công nghiệp.
Nhiều dự án công nghiệp lớn được khởi công, đầu tư xây dựng và đi vào hoạt động, góp phần tăng năng lực sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua. Cụ thể sau 03 năm xây dựng, Nhà máy bia Hà Nội - Nghệ Tĩnh công suất giai đoạn 1 là 50 triệu lít/năm, chính thức đi vào hoạt động từ tháng 9/2022; Nhà máy thủy điện Ngàn Trươi có công suất 25,5 MW sau 5 năm thi công đã hoàn thành và hòa lưới điện quốc gia; Chuỗi nhà máy chế biến gỗ MDF-HDF, Gỗ Plywood của Công ty Thành Thành Đạt tại CCN Vũ Quang và CCN Xuân Lĩnh - Nghi Xuân đi vào hoạt động ổn định, có sản phẩm mới… Nhà máy sản xuất Pin VINES Vũng Áng hoàn thành xây dựng nhà xưởng và đang lắp đặt thiết bị, chuẩn bị đưa vào vận hành chạy thử; Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng II được đẩy nhanh tiến độ, giải ngân cả năm ước đạt hơn 8.600 tỷ đồng; tổ chức lễ động thổ Dự án đầu tư sản xuất và thương mại công nghệ Pin Lithium với tổng mức đầu tư gần 6.330 tỷ đồng tại Khu kinh tế Vũng Áng.
Để tạo môi trường thuận lợi cho tăng trưởng và phát triển ngành công nghiệp, Sở Công Thương tiếp tục tham mưu UBND tỉnh, trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh, bổ sung 02 dự án Nhà máy thủy điện với tổng công suất 6,5MW; 14 dự án Nhà máy điện gió với tổng công suất 2.235,7 MW và 07 dự án điện mặt trời với tổng công suất 907MWp vào Quy hoạch điện VIII.
Công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, bảo vệ môi trường, sử dụng đất đai, thẩm định công nghệ ngày càng được tăng cường. Huy động nguồn lực để phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, nhất là xã hội hóa đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp đạt kết quả khá. Tuy vậy, phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp còn một số khó khăn, tồn tại. Công tác quy hoạch, quản lý và thực hiện quy hoạch hiệu quả chưa cao; bố trí nguồn lực thực hiện một số chính sách phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và đầu tư xây dựng hạ tầng các khu, cụm công nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu, hạ tầng còn thiếu đồng bộ; việc thu hút đầu tư các dự án công nghệ cao, công nghệ hiện đại, công nghiệp hỗ trợ còn hạn chế; công tác phối hợp giữa các đơn vị, địa phương trong giải quyết thủ tục hành chính, thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên; tiếp cận đất đai, giải phóng mặt bằng, xác định giá đất cho thuê còn chậm, gây khó khăn cho các nhà đầu tư. Tình hình an ninh trật tự tại một số khu, cụm công nghiệp còn tiềm ẩn phức tạp.
Để tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những hạn chế, ngày 07 tháng 10 năm 2022, Ban thường vụ tỉnh ủy Hà Tĩnh đã ra thông báo kết luận số 57/KL-TU yêu cầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, mặt trận tổ quốc và đoàn thể tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TU, ngày 18/7/2018 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khóa XVIII) về đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đến năm 2025 và những năm tiếp theo với các nội dung chính sau đây.
I. Mục tiêu
1. Mục tiêu đến năm 2025 và giai đoạn 2026-2030
Giá trị sản xuất công nghiệp đến năm 2025 tăng bình quân khoảng 16 - 18%/năm; giai đoạn 2026 - 2030 tăng bình quân khoảng 6 - 8%/năm. Giá trị tăng thêm bình quân hàng năm khoảng 10 - 12%/năm.
Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng trong GRDP đến năm 2025 đạt khoảng 54,37%; đến năm 2030 đạt khoảng 60,3%.
Tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GRDP đến năm 2025 chiếm 35,8%, đến năm 2030 chiếm 32,6%.
Phấn đấu đến năm 2025, phát triển 03 - 05 doanh nghiệp có quy mô lớn và vừa hoạt động trong các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ.
Đến năm 2030, giá trị sản xuất công nghiệp của công nghiệp hỗ trợ chiếm 50% giá trị sản xuất công nghiệp ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh; thu hút 05 - 07 doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ; hình thành cụm liên kết ngành công nghiệp trong nước có quy mô lớn, đa quốc gia, có năng lực cạnh tranh quốc tế.
Đến năm 2025 phấn đấu 100% các ban quản lý, các doanh nghiệp đầu tư hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp thực hiện chuyển đổi số; ứng dụng đồng bộ các nền tảng công nghệ số phục vụ công tác quản lý, xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại và tiêu thụ sản phẩm; trên 80% doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số trong điều hành, quản lý, sản xuất và kinh doanh trên sàn thương mại điện tử. Đến năm 2030 có 100% doanh nghiệp trong các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành, sản xuất và kinh doanh trên sàn thương mại điện tử; trên 80% doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia chuyển đổi số. Tăng cường xã hội hóa đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp; phấn đấu tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp, cụm công nghiệp đạt trên 70%. Các khu công nghiệp, cụm công nghiệp đi vào hoạt động phải có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn theo quy định. Lao động trong lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp tăng trên 10%/năm.
2. Giai đoạn sau năm 2030
Tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp với trọng điểm là công nghiệp luyện thép, chế tạo sau thép, công nghiệp hỗ trợ và sản xuất điện.
II. Một số nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu
1. Tiếp tục tập trung thực hiện đồng bộ những nhiệm vụ, giải pháp đã được xác định trong Nghị quyết số 08. Chú trọng thu hút đầu tư các dự án công nghiệp trọng điểm; quan tâm phát triển công nghiệp nông thôn. Tiếp tục thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chương trình, kế hoạch liên quan đến phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp gắn với các nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác bảo vệ môi trường, cải cách hành chính, phát triển doanh nghiệp, đẩy mạnh xuất khẩu, phát triển Khu kinh tế Vũng Áng.
2. Rà soát, sửa đổi, bổ sung các chính sách phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp của tỉnh trên cơ sở định hướng Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX nhiệm kỳ 2021-2025, Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 và phù hợp với thực tiễn. Chú trọng phát triển công nghiệp hỗ trợ; quan tâm bố trí nguồn lực thực hiện cơ chế, chính sách hỗ trợ, bổ sung hạ tầng thiết yếu các khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Nghiên cứu hoàn thiện Đề án phát triển công nghiệp hỗ trợ của tỉnh làm cơ sở xây dựng chính sách, thu hút đầu tư và triển khai phát triển công nghiệp hỗ trợ đồng bộ, hiệu quả. Hoàn thiện hồ sơ thủ tục pháp lý đối với các khu công nghiệp trên địa bàn để thu hút đầu tư trước mắt và lâu dài; hạn chế tối đa việc bỏ lỡ cơ hội đầu tư của các nhà đầu tư thứ cấp, góp phần cải thiện chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh.
3. Triển khai Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 10/02/2022 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược địa chất khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045, giao Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo Ủy ban nhân dân tỉnh, các sở, ngành và địa phương phối hợp với Chủ đầu tư (Công ty Cổ phần Sắt Thạch Khê) và các bộ, ngành Trung ương nghiên cứu để tiếp tục đề xuất chấm dứt Dự án khai thác và tuyển quặng sắt mỏ Thạch Khê, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
4. Tập trung chỉ đạo quyết liệt việc chuyển đổi số trong phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, xúc tiến đầu tư, thương mại đối với các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp; ưu tiên thu hút đầu tư các doanh nghiệp công nghệ số, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ số trong quản lý và sản xuất kinh doanh. Tiếp tục đề ra các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất công nghiệp ứng dụng công nghệ số trong quản lý, sản xuất, ứng dụng thương mại điện tử trong tiêu thụ, xuất khẩu sản phẩm; khuyến khích doanh nghiệp logistics ứng dụng công nghệ số để quản lý kho bãi và vận hành chuỗi hoạt động logistics. Đẩy mạnh ứng dụng các nền tảng công nghệ số kết nối với doanh nghiệp; hỗ trợ chuyển đổi số và phát triển kinh tế số đối với doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, nhất là doanh nghiệp công nghiệp có sản phẩm xuất khẩu; phát triển công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp sinh thái. Đẩy mạnh chuyển đổi hoạt động giám sát, quản lý, vận hành và bảo đảm an toàn đối với các nhà máy điện, trạm biến áp, hệ thống lưới điện; hướng đến tối đa hóa, tự động hóa lưới điện và cung cấp dịch vụ cung ứng điện thông minh.
5. Tăng cường công tác kết nối doanh nghiệp công nghiệp trong và ngoài nước trên địa bàn, tạo ra chuỗi liên kết bền vững trong nghiên cứu, phát triển và chuyển giao đối với các dịch vụ và sản phẩm công nghiệp, đặc biệt quan tâm đối với nhóm ngành chế biến sâu sản phẩm thép, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp ô tô, công nghiệp chế biến nông lâm thuỷ hải sản.
6. Đẩy mạnh cải cách hành chính; tăng cường công tác thu hút đầu tư; tạo tối đa mọi điều kiện để các dự án đã đăng ký đầu tư, chuẩn bị đầu tư sớm đi vào hoạt động. Tiếp tục đồng hành, hỗ trợ cùng Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh trong hoàn thiện quá trình nâng công suất nhà máy, phấn đấu triển khai giai đoạn 2 trước năm 2025 trên cơ sở ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, đảm bảo nghiêm ngặt về môi trường, sản xuất các loại thép cao cấp, gia tăng về giá trị sản phẩm. Đẩy nhanh tiến độ triển khai Dự án Nhiệt điện Vũng Áng 2, Dự án Nhà máy sản xuất pin Cell Pin VINES, Nhà máy sản Pin Lithium, Nhà máy sản xuất ô tô VinFast của Tập đoàn Vingroup...
Tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về lao động, bảo đảm quyền lợi, chế độ, chính sách cho người lao động của các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp trên địa bàn; nâng cao vai trò của các đoàn thể, nhất là Công đoàn trong doanh nghiệp để đảm bảo quyền lợi của người lao động; tổ chức tuyên truyền, đối thoại, giải quyết những kiến nghị của công dân, không để phát sinh phức tạp về an ninh trật tự trên địa bàn các khu, cụm công nghiệp./.
Đỗ Thị Bích Thủy
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT