Sáng ngày 15/12/2023, tại Hội trường tầng 1, trụ sở của Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương, số 17 Yết Kiêu, Phường Nguyễn Du, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội đã diễn ra Hội thảo nhiệm vụ “Nghiên cứu việc xây dựng, vận hành trung tâm lưu ký và giao dịch Quốc tế về tín chỉ các - bon, liên thông với sàn giao dịch tín chỉ các – bon quốc gia tại Việt Nam để hỗ trợ các Doanh nghiệp xuất khẩu, đáp ứng các quy định theo các thỏa thuận quốc tế” do Thạc sỹ. Nguyễn Văn Hiến - Trung tâm tham vấn WTO và FTAs làm chủ nhiệm.
Hội thảo được chủ trì và điều hành bởi ông Nguyễn Khắc Quyền - Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương.
Khách mời tham dự hội thảo có: PGS.TS. Doãn Kế Bôn - Giảng viên Trường Đại học Thương mại; PGS.TS. Phan Tố Uyên - Trường Đại học Kinh tế quốc dân. Ngoài ra đến tham dự Hội thảo còn có lãnh đạo, đại diện các Phòng, Ban của Viện và các viên chức quan tâm.
Thay mặt nhóm nghiên cứu, Ông Nguyễn Thức đã trình bày báo cáo tóm tắt các nội dụng của nhiệm vụ như sau:
Phần thứ nhất: Trong phần này nhóm tác giả giới thiệu khái quát các cam kết về thương mại và phát triển bền vững trong Hiệp định EVFTA, trình bày cơ chế điều chỉnh biên giới các bon. Giới thiệu về nội hàm, có yếu tố tới thị trường các bon, sàn giao dịch tín chỉ các bon và trung tâm dữ liệu lưu ký và giao dịch quốc tế về tín chỉ các bon để có cái nhìn bao quát về đối tượng nghiên cứu này.
Phần thứ hai: Nhóm nghiên cứu đua ra thực trạng thị trường Carbon, sàn giao dịch tín chỉ carbon, trung tâm dữ liệu lưu ký và giao dịch quốc tế về tín chỉ carbon của Việt Nam, EU và một số nước Châu Á. Nghiên cứu của EU và một số nước Châu Á có rút ra bài học cho Việt Nam
Phần thứ ba: Đề xuất mô hình trung tâm dữ liệu lưu ký và giao dịch Quốc tế về tín chỉ các - bon và một số giải pháp phát triển thị trường tín chỉ các - bon, sàn giao dịch các bon, trung tâm dữ liệu lưu ký và giao dịch Quốc tế về tín chỉ các - bon. Mô hình trung tâm đã giới thiệu được chức năng nhiệm vụ và cơ chế hoạt động cơ bản.
Sau khi nghe Ban chủ nhiệm trình bày nội dung báo cáo, các nhà khoa học đưa ra các ý kiến nhận xét, đóng góp về nội dung nhiệm vụ.
Mặc dù trong thời gian rất ngắn, nhưng nhiệm vụ khoa học được nghiên cứu công phu, nghiêm túc, đưa ra các thông tin đa chiều có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc, đáp ứng được yêu cầu cấp bách hiện nay và những năm tiếp theo để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu và đáp ứng các quy định theo thỏa thuận quốc tế. Kết cấu tổng thể của nhiệm vụ khá hợp lý, gồm ba phần (ngoài lời mở đầu, kết luận và các phụ lục) chứa đựng đầy đủ các nội dung nghiên cứu đảm bảo tính khoa học và độ tin cậy, giải quyết và bám sát đề cương đã được phê duyệt. Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng là phù hợp với đối tượng và mục tiêu nhiệm vụ nghiên cứu, giải quyết. Đã hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản và khái quát các cam kết về thương mại và phát triển bền vững trong hiệp định EVFTA Để làm cơ sở cho nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp. Với hệ thống tư liệu khá phong phú và có nguồn gốc rõ ràng, các tác giả đã phân tích và đánh giá khá toàn diện thực trạng thị trường các bon và trung tâm dữ liệu lưu ký và giao dịch quốc tế về tín chỉ các bon, chỉ ra một số bài học cùng thách thức đối với khả năng thích ứng của doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa Việt Nam đáp ứng các cam kết trong EVFTA đặc biệt là cơ chế CBAM. Nhiệm vụ đã chỉ rõ bối cảnh và một số vấn đề đặt ra đối với xây dựng và vận hành mô hình Trung tâm dữ liệu lưu ký và giao dịch quốc tế về tín chỉ các bon, liên thông với sàn giao dịch tín chỉ các bon quốc gia tại Việt Nam để hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu, đáp ứng các quy định theo thỏa thuận quốc tế.
Hai nhà khoa học bình luận là PGS. TS. Doãn Kế Bôn và PGS.TS. Phan Tố Uyên đã có những góp ý xác đáng, chặt chẽ, có giá trị khoa học giúp Ban chủ nhiệm hoàn thiện nội dung nghiên cứu. Tuy nhiên, bên cạnh những thành công của nhiệm vụ “Nghiên cứu việc xây dựng, vận hành trung tâm lưu ký và giao dịch Quốc tế về tín chỉ các - bon, liên thông với sàn giao dịch tín chỉ các - bon quốc gia tại Việt Nam để hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu, đáp ứng các quy định theo các thỏa thuận quốc tế”, các tác giả cần rà soát và chỉnh sửa các lỗi kĩ thuật, lỗi đánh máy. Bổ sung phần phạm vi, nên có phạm vi về nội dung, không gian, thời gian làm rõ tại sao lại chọn EU, Nhật Bản, Singapore, Hồng Koong, Malaysia để nghiên cứu và rút ra kinh nghiệm cho Việt Nam.
Tiếp đến, một số đại biểu tham gia đóng góp ý kiến cho nhiệm vụ để tiếp tục chỉnh sửa, hoàn thiện. Ông Nguyễn Thức thay mặt Ban chủ nhiệm nhiệm vụ xin tiếp thu các ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các đại biểu để tiếp tục hoàn thiện nhiệm vụ nghiên cứu.
Phát biểu bế mạc Hội thảo, Ông Nguyễn Khắc Quyền, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương trân trọng cảm ơn các nhà khoa học, các chuyên gia và các đại biểu đã đến tham dự và đóng góp ý kiến. Những ý kiến đóng góp trong Hội thảo sẽ giúp cho Ban chủ nhiệm nhiệm vụ trong việc chỉnh sửa, hoàn thiện nhiệm vụ: “Nghiên cứu việc xây dựng, vận hành trung tâm lưu ký và giao dịch Quốc tế về tín chỉ các - bon, liên thông với sàn giao dịch tín chỉ các - bon quốc gia tại Việt Nam để hỗ trợ các Doanh nghiệp xuất khẩu, đáp ứng các quy định theo các thỏa thuận quốc tế”./.
Đinh Thị Bích Liên
Phòng Thông tin và xúc tiến thương mại - VIOIT